VLADA REPUBLIKE SRPSKE MINISTARSTVO POLJOPRIVREDE, ŠUMARSTVA I VODOPRIVREDE JEDINICA ZA KOORDINACIJU POLJOPRIVREDNIH PROJEKATA (APCU) 

IDEJNO RJEŠENJE I GLAVNI PROJEKAT ZAŠTITE OD POPLAVA RIJEKE DRINE U BIH

STUDIJA

HIDROLOŠKO-MORFOLOŠKA I HIDRAULIČKA ANALIZA STRUJANJA I UTICAJA VELIKIH VODA  NA PLAVLJENJE LIJEVE OBALE RIJEKE DRINE NA POTEZU PAVLOVIĆA MOSTA I PRISTUPNOG PUTA  

(Zavod za vodoprivredu, Bijeljina, 2020)

 

U studiji je razmatrana strujna slika i uticaji velikih voda u zoni Pavlovića mosta i pristupnog puta na rijeci Drini u postojećem stanju (bez lijevog drinskog nasipa) i mogućnosti umanjenja efekata plavljenja na lijevoj obali pri velikim vodama:

(1) povećanjem povezanosti riječne doline na lijevoj obali i/ili
(2) uređenjem glavnog korita neposredno nizvodno i uzvodno od mosta.

Izgradnjom pristupnog puta na nasipu ka Pavlovića mostu, prekinuta je prirodna povezanost inundacija i prirodnih starača kojima su drenirane vode rijeke Drine na lijevoj obali, čime je narušen prirodni režim oticanja voda u raznim hidrološkim scenarijima, Slika 1.

Po osnovu uspostavljanja veza inundacionog prostora na lijevoj obali rijeke Drine razmatrana su sljedeća varijantna rješenja, odnosno tehničke mogućnosti:

• spuštanja trupa puta na dionici od Slobomir grada do Pavlovića mosta (kako bi se osiguralo prelivanje pri nižim kotama),
• uvođenje propusta ispod puta,
• uređenje glavnog korita i dislokacija riječnog nanosa.

U hidrauličkoj analizi korišćen je matematički model ravanskog tečenja (tečenje u horizontalnoj ravni), Slika 2.

 

Rezultati hidrauličke analize ukazuju na pozitivne efekte spuštanja trupa puta i uspostavljanja bolje povezanosti široke riječne doline pri nižim kotama, ali i da je značajan efekat uklanjanja sprudova na dvije krivine uzvodno od mosta. Najbolji rezultat se dobija kombinovanjem spuštanja trupa puta i uklanjanja sprudišta, nakon čega treba sprovesti stabilizaciju glavnog korita Drine, te izgradnju usmjeravajućih građevina, Slika 3.

 

Planiranje propusta u zoni široke riječne doline na lijevoj obali je ograničenog kapaciteta, kako po osnovu obaranja nivoa velikih voda, ali i njihovom trenutnom zapunjenošću materijalom i uvećanim kotama terena usljed postojanja objekata na trasi nekadašnjih starača. Ova tehnička mjera zahtijevala bi značajne intervencije i rješavanje unutrašnje odvodnje na uzvodnim i nizvodnim potezima.

Nije zanemarljiv ni uticaj postojanja neregulisanih pozajmišta šljunka, koja su poremetila prirodni gravitacioni put dreniranja voda iz lijeve i desne inundacije., Slika 4.

 

Sagledane su mogućnosti renaturalizacije i aktiviranja vodnih tokova iz starača, prema naseljima Dvorovi i Dazdarevo nakon izgradnje drinskog nasipa.

Imajući u vidu da se radi o potezu vodnog toka rijeke Drine koji se kompletnom dužinom razmatrane analize nalazi u katastarskom području KO Badovinci, odnosno Republike Srbije, intervencije u glavnom rječnom koritu moraju biti sprovedene u saradnji sa sektorom voda Republike Srbije, odnosno moraju se načelno procesuirati i usaglasiti u radu Komisije sektora voda Republike Srbije i Republike Srpske, te dalje sprovoditi po osnovu usvojenih tehničkih rješenja i važećih zakona.

Provedena morfološka i hidraulička analiza je polazna osnova za sagledavanje postojećeg stanja i uticaja izgrađenih objekata u uslovima nailaska velikih voda i uticaja nakon  realizacije  mogućih tehničkih rješenja na umanjenje rizika od poplava.

U analizi podloga korišćene su hidrološke podloge iz Glavnog projekta lijevog drinskog nasipa, ali su u ovoj Studiji značajno dopunjene podloge o eroziji i nanosu i izvršene su morfološke analize glavnog korita (postojeće i projektovano stanje).

Dokumentaciju je potrebno dalje razraditi, odnosno uraditi Idejno rješenje odvodnje spoljašnjih i unutrašnjih voda na plavnom području lijeve obale rijeke Drine na širem potezu naselja uz rijeku Drinu, a dalje razraditi Glavne projekte prema iskazanim prioritetima u datim tehničkim smjernicama, uključujući projekat renaturalizacije vodotoka Bistrik.